Wat vinden jullie ervan dat er zo weinig vrouw baas zijn van een bedrijf?” vroeg ik aan mijn vriendinnen tijdens een high tea. Daar komt ze weer, dachten ze. Ze waren net lekker in een gesprek over ontsluiting en het doorpassen van trouwjurken.

Ze snapten het wel. ,,We twijfelen meer, hoeven ons niet zo veel te bewijzen en zijn vaak emotioneel te betrokken.” Ik kookte van binnen net als de thee op tafel bij het antwoord. Juist om die eigenschappen moeten we wel die invloedrijke banen ambiëren, beet ik hen toe.

Ik geloof dat als bankiers niet alleen aan zichzelf hadden gedacht en betrokken waren geweest bij klanten woekerhypotheken, hoge bonussen en dus de crisis er niet waren geweest. Maar inderdaad, we passen niet zo lekker in dit kapitalistische systeem. Dat komt omdat het is gebaseerd op de weeffout dat iedereen op deze wereld alleen maar voor zichzelf kiest. Ontwikkeld in een tijd dat vrouwen nog geen deel uitmaakten van het intellectuele debat en hun dromen, gevoelens en ideeën achter het aanrecht parkeerden om voor hun vent en kinderen te zorgen.

We doen het nog steeds. Denken dat we onze zachte krachten op moeten geven of alleen binnenshuis kunnen gebruiken. Maar wij moeten ons niet aanpassen aan het systeem, we moeten het systeem aanpassen. Zodat deze kille rationele economische wereld wat menselijker wordt.

Verschenen in Haarlems Dagblad

Mijn oma is gisteren begraven. Ze was een intelligente vrouw. Ooit wilde ze onderwijzeres worden maar toen ze trouwde mocht dat niet meer. ,,Zo ging dat in die tijd”, zei ze met een vleugje berusting en een vleugje verdriet als het onderwerp ter sprake kwam.

Ze was ook een nette en gelovige vrouw. Vandaag doen we daarom onze zondagse kleren aan. Ik heb een rok gekocht, mijn vriendje doet een pak aan. Met een stropdas. Hij heeft alleen geen idee hoe hij die moet strikken. Op internet doet een Fransman het hem voor.

De situatie doet mij denken aan die keer dat ik naar een breicursus ging en ik de cursusleidster tot wanhoop dreef. In mijn breisel zaten allemaal gaten. ,,Jouw generatie leert dit soort dingen niet meer. Het is een verloren generatie.” Ik moet haar gelijk geven, mijn vriendje is na 25 minuten nog steeds niet klaar met zijn stropdas, hoewel hij het YouTube-filmpje al tien keer heeft afgespeeld. Hij vouwt en strikt de das opnieuw maar ook nu is hij te kort. Een vloek in zijn moerstaal galmt door het huis waarna hij zich in het Engels wanhopig tot mij richt. ,,This is fucking science. Help me.” Ik kijk hem schaapachtig aan. Helpen kan ik niet. Mijn vriendje en ik zijn allebei hoog opgeleid. Mijn oma ging alleen naar de huishoudschool.

Ze had ons nog zo veel kunnen leren.

Verschenen in Haarlems Dagblad

Het was een feest om naar mijn zakgeld in mijn blauwe Pennie-spaarpot te kijken. Eerst rolden de vijfguldenstukken langzaam naar hun plek, daarna de rijksdaalders, de pieken en de dubbeltjes. Lang bleef het geld er niet in. Vaak leegde ik mijn spaarpot al snel om dropjes en lolly’s bij de sigarenwinkel op de hoek te kopen. Sparen voor later, daar deed ik niet aan.

Ik moest volwassen worden, vonden mijn ouders en dus leren omgaan met geld. Net op het moment dat ik wat meer ging sparen, veranderde mijn bank van naam. De Postbank werd ING.

Die bank ligt nu onder vuur. ING investeert in een oliepijpleiding die dwars door het grondgebied van een indianenstam gaat. Uiteindelijk ging het allemaal niet door toen Obama de stekker uit het project trok. Nu Trump de pijpleiding nieuw leven inblaast, verklaart ING niet onder haar investering uit te kunnen komen. Ze maakt zich wel zorgen en wist niet dat de indianen tegen de pijpleiding zijn.

Krokodillentranen. Waarom investeert ING überhaupt in olie? Is dat ook sparen voor later, geld stoppen in projecten die de aarde niet sparen? Hoe wrang is het als spaargeld daarin wordt geïnvesteerd? Kinderen kunnen hun spaarpot dan beter plunderen voor een zakje snoep.

Verschenen in Haarlems Dagblad

De eerste keer dat ik uit huis ging, zat ik huilend bij mijn moeder aan de keukentafel. Van die vertrouwde plek in Lisse waar mijn wereld zich afspeelde binnen een straal van 500 meter naar Den Haag waar zich meteen de eerste week al een steekpartij op de hoek van de straat afspeelde, was wel even wennen.

Ik kwam snel terug. Het was uit. Of ik alsjeblieft mijn kamer terug mocht. Die was inmiddels grijs geschilderd, maar ik was blij dat ik er even kon uitrusten. Anderhalf jaar later vertrok ik weer voor twee jaar, totdat we eind mei het bericht kregen dat ons huis moest worden gesloopt. Opnieuw verhuizen dus. Ik wilde richting Haarlem, naar de bossen, mijn vriend wilde in Leiden blijven. We kwamen door het treuzelen er tussenin terecht. Bij mijn ouders in Lisse. Alweer.

Saai is het in ieder geval niet. Mijn moeder probeert het werk af te maken wat mijn schoonmoeder heeft nagelaten: mijn vriendje opvoeden. Zaterdag stonden ze met ontploft haar in ochtendjas te bekvechten over de afwasmachine. Over de overloop lopen is voor hem dan weer een survival, voor je het weet loopt-ie z’n schoonvader gekleed in slechts een onderbroek en witte sokken tegen het lijf.

Of ik ooit van dat huis en mijn ouders afkom, is een grote vraag. Het heeft blijkbaar een magische aantrekkingskracht op mij. Daarom gooi ik het over een andere boeg. Gezocht: huis voor twee. Mijn vader is 2 meter 8, hoge deurposten zijn daarom geen overbodige luxe. Reageren kan per mail.

Verscheen eerder in de kranten van Holland Media Combinatie

In de bus zit een vrouw met een verhit hoofd. Ze heeft een strakke broek aan, met een zwarte blouse daarboven. Aan haar voeten draagt ze kistjes. Buiten is het 35 graden. Zweetdruppels dwarrelen over haar huid. Haar mascara is uitgelopen. Ze pakt haar blouse vast en blaast wat wind naar binnen. ‘Het is echt warm hier.’

Ik denk even dat ze tegen de buschauffeur spreekt, maar ze zit gedraaid naar de andere passagiers. Niemand lijkt zich wat van haar aan te trekken. Twintig mensen zitten in hun mobiel gedoken. De stoel naast haar is leeg. ‘Het is echt warm hier’, zegt ze nog een keer. De vrouw spreekt niet op normale toon, ze schreeuwt door de bus. Is het zo’n figuur die thuis alleen een bankstel heeft om tegenaan te praten en daarom bij ieder sociaal contact een soort waterval aan woorden laat neerstorten over ieder mens dat ze tegenkomt? Ik ken meer van dat soort types. Na vijf minuten wil je er wel een kurk instoppen.

Ze draait zich verder om. Nu richt ze zich specifiek op de jongen die achter haar zit. ‘Ik werk in Leiden. In de bediening. En jij?’ In het gezicht van de jongen zie ik het gevecht dat zich ook in mijn hoofd afspeelt. Is ze eigenlijk wel helemaal jofel? Hij antwoordt eerst normaal, maar spreekt daarna alsof hij zijn buurjongen wat uitlegt.

Ik kom ook aan de beurt. ‘Mooie jurk heb je zeg. Laminaatkleur, net als mijn konijnen. Ze heten Hetty en Beppie. Ik heb ze twee weken.’

Ik kan een lach niet onderdrukken. Net als veel andere passagiers. Ik weet het zeker. Bij deze vrouw zit een steekje los. Ze springt van de hak op de tak en de signalen van verwarring bij haar gesprekspartners, vangt ze niet op.

Maar wat is ze aandoenlijk. Ze verbindt mensen met elkaar door haar ontwapende gedrag. Onbekenden worden mensen. Ze tart de stilzwijgende regels die gelden in de bus. Daar val je elkaar niet lastig met vragen en opmerkingen. Als je contact zoekt, doe je dat maar met mensen die kilometers verderop net als jij achter een schermpje zitten. En die je tenminste niet kunnen horen en zien.

Voorin zijn de passagiers inmiddels een gesprek gestart over hun huisdieren. De jongen had vroeger konijnen. Bello is de hond van een vrouw voor mij.

De volgende ochtend pak ik opnieuw de bus. Om mij heen zitten alleen maar mensen in elkaar gedoken, tikkend op hun mobiel. Ik mis een gekkie die onbekenden met elkaar kan verbinden.

Verschenen in de kranten van Holland Media Combinatie